شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر اثر بخشی سیستم‌های مدیریت کیفیت و عملکرد مالی شرکت‌های کوچک و متوسط با استفاده از تکنیکAHP (بررسی موردی: صنایع غذایی استان تهران)

با تمام اهمیت و جایگاه حیاتی سیستم مدیریت کیفیت در سازمان‌ها، احساس می‌شود که هنوز باید مبانی روشن‌تر و قابل استفاده‌تری از آن به مدیران و سازمان‌ها ارائه شود. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر اثربخشی سیستم‌های مدیریت کیفیت و عملکرد مالی شرکت‌های کوچک و متوسط صنایع غذایی استان تهران می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش، شرکت‌های کوچک و متوسط صنایع مواد غذایی استان تهران می‌باشد که اعضای جامعه آماری شامل 2200 نفر از مدیران و متخصصان این شرکت‌ها بوده که با استفاده از فرمول کوکران 325 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. روش نمونه‌گیری پژوهش، روش تصادفی می‌باشد. در این پژوهش، ابتدا معیارهای موردنظر (عوامل مؤثر بر سیستم‌های مدیریت کیفیت) را شناسایی و بدین منظور پرسش‌نامه‌ای طراحی گردید که در این پرسشنامه برای سنجش و اندازه‌گیری نظرات و عقاید افراد از طیف لیکرت استفاده گردید. سپس، از طریق تکنیک AHP مقایسات زوجی گزینه‌ها انجام شد و وزن معیارها تعیین گردید که در نهایت اولویت‌بندی معیارها به‌دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و ExpertChoice استفاده گردید. نتایج حاکی از وجود رابطه معنادار بین اثربخشی سیستم‌های مدیریت کیفیت و عملکرد مالی شرکت‌های کوچک و متوسط است. همچنین در میان عوامل اثرگذار بر اثربخشی سیستم‌های مدیریت کیفیت، زیرمعیار "ویژگی‌های سازمان" با وزن نسبی 384/0 دارای بیشترین اهمیت و زیرمعیار "ویژگی‌های کارکنان" با وزن نسبی 307/0 در اولویت بعدی قرار دارد. زیرمعیارهای "محیط خارجی"، "ملزومات سیستم‌ها" و "انگیزه‌های درونی کسب‌و‌کار"، به‌ترتیب با وزن‌های 281/0، 161/0 و 098/0، در رتبه‌های سوم تا پنجم قرار گرفته‌اند.